นราธร หงส์ทอง เล่าถึงชุมชนบ้านทุ่งหยีเพ็งซึ่งเป็นหนึ่งในชุมชนบนเกาะลันตาว่า "การท่องเที่ยวชุมชนแบบยั่งยืนเปรียบเสมือน "ยา" ที่ใช้เยียวยาให้ชุมชนมีความสมดุลในด้านสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม เปรียบเหมือนการรักษาผู้คนในสังคมให้อยู่รวมกันได้อย่างมีความสุข ในอดีตหลายๆสิ่งที่หายไปได้เริ่มกลับคืนมาในวันนี้แก่บ้านทุ่งหยีเพ็ง"

กลุ่มการท่องเที่ยวบ้านทุ่งหยีเพ็ง ใช้ระยะเวลาร่วม 20 ปี ในการก่อร่างกลุ่มชาวบ้านในพื้นที่ หลังผ่านวิกฤติเหตุการณ์สึนามิในประเทศไทย ทางชุมชนร่วมกันช่วยเหลือตัวเองในฟื้นฟูระบบนิเวศดูแลป่าชายเลนทุ่งหยีเพ็งตลอดกว่า 10 ปี ต่อมาภายใต้เงื่อนไขที่ลงตัวและสภาพความอุดมสมบูรณ์ของป่าชายเลนที่ดีขึ้นอย่างเด่นชัด จึงได้รับอนุมัติจากกรมป่าไม้ให้เป็นพื้นที่จัดการโดยชุมชนเอง  จากนั้นต่อมารัฐบาลผ่านร่างกฏหมายพรบป่าไม้ชุมชน  จนวันนี้ทำให้ป่าชายเลนทุ่งหยีเพ็งเป็นป่าต้นแบบของการดูแลรักษาด้วยชุมชนแบบถาวร  และนอกจากจะถือเป็นป่าทางทะเลที่อุดมสมบูรณ์อันดับต้น ๆ ของประเทศไทย ทุ่งหยีเพ็งยังควบเรื่องการท่องเที่ยวทางนิเวศอีกด้วย เพราะว่าชุมชนเพิ่มขีดความสามารถในเรื่องจัดการการท่องเที่ยวป่าชายเลนที่ทำให้เกิดมุมของแนวทางเศรษฐกิจชุมชน ผ่านความชัดเจนในการบริหารจัดการของเครือข่ายชุมชนเอง 

กล่าวถึง ซอล์ฟพาวเวอร์ ทางนิเวศของทุ่งหยีเพ็งซึ่งเป็นอีกพื้นฐานสำคัญ และถูกใช้มุมมองในการจัดการธรรมชาติอย่างยั่งยืนเป็นหลักตลอดมา และชุมชนเองยังสร้างเกราะป้องกันขึ้นมาเพื่อต่อสู้กับปัญหาเชิงโครงสร้างของระบบทุนที่มุ่งถาโถมเข้ามาในอนาคตต่อไป  

เรื่องสำคัญนอกเหนือจากนิเวศทางทะเล ยังมีเรื่องพืชพันธ์ุท้องถิ่นในชุมชนจำนวนมากที่เคยถูกมองข้าม ไม่สนใจ ปล่อยให้สูญหายไปจากผลกระทบจากการใช้สารเคมีหรือการทำการเกษตร เป็นโจทย์ที่ท้าทายของชุมชนทุ่งหยีเพ็งในการที่จะรักษาพืชพันธ์ุเหล่านี้ไว้ให้มีใช้อย่างยั่งยืนและจะทำอย่างไรเพื่อช่วยเพิ่มการขยายพันธ์ุพืชประจำถิ่นที่มีความสำคัญต่อระบบนิเวศเหล่านี้ได้ 

ต้นลำเพ็งคือตัวอย่างของชนิดพันธุ์ท้องถิ่นที่ถูกคุกคาม ถูกปล่อยปละละเลย ถูกแผ้วถางทำลายเพื่อเปลี่ยนพื้นที่สำหรับทำเกษตรพืชเชิงเดี่ยวของชุมชน หลังจากมีการปรับเปลี่ยนมาใช้ประโยชน์จากต้นลำเพ็งมากขึ้นทั้งเป็นอาหารซึ่งนิยมนำยอดอ่อนมาลวก ต้มกะทิ และได้ถูกต่อยอดมาเป็นเมนูด้านสุขภาพที่ต่อมาชาวบ้านช่วยกันพัฒนาจนกลายเป็นผลิตภัณฑ์ ชาสำหรับชงดื่ม มีคุณสมบัติที่ดีต่อร่างกายมากมาย และยังมีรสชาติหวานได้กลิ่นไอของทะเล ทำให้มีการฟื้นฟูต้นลำเพ็งมากขึ้น เป็นตัวอย่างของการจัดการธรรมชาติและการท่องเที่ยวเข้าด้วยกันด้วยพืชท้องถิ่นสู่การสร้างรายได้ให้ชุมชนอย่างยั่งยืน 

ความเข้มแข็งของทุ่งหยีเพ็งมีบทบาทสำคัญในการรักษาความอุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติให้สมดุลกับการท่องเที่ยว สร้างภาพลักษณ์ให้กับเกาะลันตาและจังหวัดกระบี่ จนกลายเป็นต้นแบบให้ชุมชนอื่น ๆ ได้ศึกษาดูงานเป็นจำนวามากในปัจจุบัน   

การเคลื่อนไหวในภาคประชาชนอีกเรื่องที่โดดเด่นของทุ่งหยีเพ็งคือ "โครงการบ้านบวก" คือการสร้างความเข็มแข็งให้คนในชุมชนและสร้างรายได้ให้ชุมชนอย่างยั่งยืน ปัจจุบันกลุ่มทุนภายนอกคืบคลานเข้ามาอย่างต่อเนื่องภายหลังผลกระทบที่เกิดขึ้นจากปัญหาโรคระบาดโควิด 19 ส่งผลกระทบแก่ระบบเศรษฐกิจภาพรวม ที่ดินคือเป้าหมายลำดับแรกของกลุ่มทุนภายนอกในการเช่าหรือซื้อจากคนในชุมชน  การให้ความรู้และสนับสนุนการสร้างรายได้ด้วยตนเอง จะทำให้ชุมชนเรียนรู้การหารายได้จากการท่องเที่ยว ทดลองทำตามความรู้ความสามารถจากคนในครอบครัวกันเอง เช่น การทำร้านอาหาร ร้านกาแฟ ร้านนวดแผนโบราณ เป็นต้น นอกจากทำให้คนในชุมชนไม่สูญเสียรายได้ ยังสามารถรักษาที่ดินและจัดการทรัพยากรท้องถิ่นด้วยชุมชนเองอย่างยั่งยืนอีกด้วย 

นราธรบอกว่าตอนนี้ความยาก คือเรื่องการแข่งกับเวลา เครือข่ายชุมชนเราต้องเริ่มทำงานเชิงรุกเข้าหาชาวบ้านให้มากขึ้น สร้างความรู้และโอกาสในการสร้างรายได้ของตนเองให้กับชุมชนทุ่งหยีเพ็งต่อไป